Wednesday, July 16, 2008

Piet Mondrian



Piet Cornelis Mondrian ဟာ 1972 ခုႏွစ္ မတ္လ 7 ရက္ေန႔ ၊ ေဟာ္လန္ၿမိဳ႕ေတာ္ Amersvoort မွာေမြးဖြားခဲ့ၿပီး အသက္ ရွစ္ႏွစ္သားအထိ ေနထိုင္ခဲ့တယ္။ေမြးခ်င္းေလးေယာက္မွာ ဒုတိယသားျဖစ္တယ္။အကို ႏွစ္ေယာက္ ညီမတစ္ေယာက္ရွိတယ္။ သူ႔အေဖ Pieter Cornelis Sr. က မူလတန္းေက်ာင္းအုပ္ျဖစ္ၿပီး ပုံဆြဲတဲ့ေနရာမွာပါရမီထူးခၽြန္တဲ့ အေပ်ာ္တန္းပန္းခ်ီဆရာျဖစ္တယ္။ သူ႔ဦေလး Uncle Frits Mondrian ကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္အယူအဆအေတြးအေခၚနဲ႔ ေရးဆြဲတဲ့ပန္းခ်ီဆရာျဖစ္ၿပီး ေကာ္မာရွယ္ art မွာလည္းေအာင္ျမင္တဲ့သူျဖစ္တယ္။သူ႔ဦးေလးပန္းခ်ီကားေတြကို ရရွားက ေတာ္၀င္မင္းမ်ုိးမင္းႏြယ္ေတြကေတာင္ ၀ယ္ယူအားေပးတယ္လို႔သိရပါတယ္။ Pieter Cornelis Mondrian Abstractပန္းခ်ီဘက္ကို လွည့္ခ်ိန္(1912ခုႏွစ္)မွာေတာ့ သူ႔ဦးေလးနဲ႔ သေဘာကြဲလြဲျငင္းခုန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ပညာရွင္မ်ားက အဲဒီအျငင္းပြားမႈဟာ မြန္ဒရီယန္း ရဲ႕ပန္းခ်ီတေကံတဟန္ေၾကာင့္လို႔ထင္ျမင္ယူဆခဲ့ၾကပါတယ္။
Mondrian မိသားစုသည္ ဘာသာေရးအလြန္ကိုင္းရွိုင္းေသာ ပရုိတက္စတစ္ ခရစ္ယန္၀င္မ်ားျဖစ္ၾကတယ္။
အႏုပညာဆန္တဲ့ မိသားစုတစ္စုျဖစ္ၿပီး ေတးသီခ်င္းေတြကို ေရးစပ္သူ၊ ပန္းခ်ီဆဲြသူ ေတြျဖစ္တယ္။ သားသမီးေလးေယာက္ ပညာေရးအတြက္ သင့္ေတာ္သလို အကုန္အက်ခံ ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့တယ္။ ငယ္စဥ္ကတည္းက Piet Modrian ဟာ သူ႔ရဲ႕ ပုံဆြဲအထုံပါရမီကို ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ ဖခင္က သူ႔ကို ပုံဆြဲေလ့က်င္းခန္းေတြကို ေပးၿပီး ေတာနယ္ဘက္ေတြကို ပုံဆြဲဖို႔ေခၚသြားေလ့ရွိတယ္။ဦးေလး Frits က သူ႔ကို အေျခခံပန္းခ်ီကို သင္ေပးခဲ့တယ္။

္္ိ Modrian ရဲ႕ ဆယ္ေက်ာ္သက္ဘ၀မွာ ပန္းခ်ီသင္ၾကားရင္း ေက်ာင္းအခ်ဳိ႕သြားလာရင္း ျဖတ္သန္းခဲ့တယ္။ သူ႕ရဲ႕ပညာေရးကို ပန္းခ်ီဆရာBaet van Ueberfeldt ဆီမွာပဲ ျဖည္းစည္းခဲ့တယ္။ ဖခင္က သူ႔ကို ပန္းခ်ီသင္ေပးရတဲ့ပန္းခ်ီဆရာျဖစ္ေစခ်င္သလို မြန္ဒရီရန္းကလည္း ႀကိဳးစားေနထိုင္ခဲ့ရွာတယ္။ သူ႔ရဲ႔ပန္းခ်ီသင္ၾကားခြင့္ ဆရာလိုင္စင္ကိုရရွိခဲ့ၿပီး မူလတန္းနဲ႔ အလယ္တန္းေက်ာင္းေတြမွာသင္ခြင့္ရခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူဖခင္ၾသဇာေအာက္မွာပဲ ေနထိုင္ခဲ့ရတယ္။ 1982မွာေတာ့ ေက်ာင္းပန္းခ်ီနည္းျပဘ၀ကို စြန္႕ပစ္ၿပီး ပန္းခ်ီအႏုပညာရွင္ဘ၀ကို သူေရြးခ်ယ္ဆုံးျဖတ္တယ္။

Saturday, July 5, 2008

Jackson Pollock



Jackson Pollock ဟာ ပထမဦးဆုံးabstract art ကို ဥေရာပ သို႔ သယ္ေဆာင္တဲ့ အေမရိကန္ပန္းခ်ီဆရာ ျဖစ္ပါတယ္။မိခင္ မက္ကလွ်ဲရီ နဲ႔ ဖခင္ လီလြိဳင္း မက္ကြိဳင္း ပူးေလာ့ ကေန ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ ငါးဦးေျမွာက္ အငယ္ဆုံး သားျဖစ္ပါတယ္။ ေတာၿမိဳ႕ေလး Cody , Wyoming ကေနေမြးဖြားခဲ့ၿပီး Arizona နဲ႔ California ေဒသမွာႀကီးျပင္းခဲ့ပါတယ္။
jackson pollock ေလး ပန္းခ်ီကိုစိတ္၀င္စားလာခ်ိန္မွာေတာ့ Los Angelesကသာမာန္ အႏုပညာအထက္တန္းေက်ာင္း ကိုသာတက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႔အစ္ကိုအႀကီးဆုံး Charles ကေတာ့ နယူးေယာက္ၿမိဳ႔က ပန္းခ်ီဆရာ Thomas Hart Benton ရဲ႔ရည္ရြယ္ခ်က္တူသူေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ေပါ့။ သူ႔ရဲ႔အႀကံေပးခ်က္အရ pollock ဟာ 1930 မွာ အဲဒီပန္းခ်ီဆရာဘင္တြန္ ဆီမွာသြားေရာက္ပညာသင္ခဲ့တယ္။ pollock က ေရွးသရုပ္မွန္ပန္းခ်ီဆရာေတြရဲ႔လက္ရာ နဲ႔ နံရံပန္းခ်ီေတြကိုေလ့လာခဲ့တယ္။ သူ႔ဆရာ နံရံပန္းခ်ီေရးဖို႔အတြက္လည္း ကိုယ္ဟန္ျပေပးခဲ့တယ္(1930 လူမႈဆက္ဆံေရးသူေတသန ေက်ာင္းသစ္တြင္)။မက္စီကို က နံရံပန္းခ်ီဆရာ José Clemente Orozco ဆီမွာလည္းအလုပ္လုပ္ခဲ့တယ္။
မက္စီကိုနံရံပန္းခ်ီဆရာႀကီး David Alfaro Siquieros နဲ႕လည္းေတြ႔ခဲ့တယ္။သူတို႔ရဲ႔ အေတြ႔အႀကဳံ နည္းစံနစ္ေတြ၊ ႀကီးမာတဲ့အႏုပညာစြမ္းရည္ေတြက pollock အေပၚမ်ားစြာသက္ေရာက္ေစခဲ့ပါတယ္။
1930 ပတ္၀န္းက်င္ေလာက္မွာပဲ pollock ကို အုပ္စုလုိက္ပန္းခ်ီျပပြဲတစ္ခုက ဖိတ္ေခၚခဲ့တယ္။ အဲဒီျပပြဲမွာပဲ ေနာင္သူ႔ဇနီးျဖစ္မယ့္ Lee Krasner ကိုေတြ႔ခဲ့တာေပါ့။ သူ႔ရဲ႔အႏုပညာအလုပ္ဟာလည္း Peggy Guggenheim ရဲ႔အာရုံစိုက္ျခင္းကိုခံလာရပါတယ္။Peggy Guggenheim ဆိုတာက New York ၿမိဳ႕ ကအေမြခံ သူေဌးမ ျဖစ္ၿပီး Guggenheim Museum ျပတိုက္ကို ေငြေၾကးမတည္သူျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ pollock ရဲ႔ ပန္းခ်ီကားေတြကို မူပိုင္၀ယ္ယူသူနဲ႔ ေထာက္ပံ့ေပးသူ၊ အႏုပညာပရိသတ္ေတြနဲ႔လည္းမိတ္ဆက္ေပးသူ ျဖစ္လာပါတယ္။1943 ႏို၀င္ဘာလမွာေတာ့ pollock ကို တစ္ကိုယ္ေတာ္ျပပြဲျပဳလုပ္ေပးၿပီး တစ္ႏွစ္စာအတြက္ တစ္လကို ေဒၚလာ 150 ေပးဖို႔ အာမခံလိုက္ပါတယ္။
1945 ခုႏွစ္မွာ အရစ္က် စံနစ္ျဖင့္ The Springs on East Hampton, Long Island မွာ အိမ္ခပ္ေသးေသးတစ္လုံးကိုငွားေပးခဲ့တယ္။ pollock တို႔လင္မယားဟာ အဲဒီအိမ္ေလးမွာပဲ ေသတဲ့အထိေနထိုင္သြားခဲ့ပါတယ္။(ယခုထက္တိုင္ Pollock-Krasner အိမ္ေလးအျဖစ္ သင္တန္းခန္းမအျဖစ္ တည္ရွိေနပါေသးတယ္)ုအဲဒီမွာပဲ သူဟာ သူ႕ရဲ႔ အယူအဆတစ္မူထူးျခားတဲ့ အႏုပညာလကၺဏာသစ္ႀကီးကို စတင္ ဖန္တီးခဲ့ပါေတာ့တယ္။ သု႔ရဲ႔ပန္းခ်ီလက္ရာေတြကို ခ်ီးမြမ္းမကုန္ေျပာဆိုၾကသလုိ တစ္ခ်ဳိ႔ကလည္းရႈံ႕ခ် ပစ္ပယ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္သူဟာ လူအမ်ားစိတ္၀င္တစားေစာင့္ၾကည့္ရတဲ့ သိသာထင္ရွားသူတစ္ေယာက္အျဖစ္ ရရွိလို္က္ပါတယ္။ သူ႔နာမည္ဂုဏ္သတင္းဟာ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕က အႏုပညာအသိုင္းအ၀ိုင္းတစ္ခုလုံးက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔သာမက 1949 ၾသဂုတ္ ကစလို႔ ေအးစက္ၿငိမ္သက္ေနတဲ့ကမၴႀကီးက သူ႔ကိုစတင္မိတ္ဆက္ေပးလိုက္ပါေတာ့တယ္။ magazine တိုင္းက သူ႔ကို သတင္းမ်က္ႏွာဖုံးေတြမွာ ေဖၚျပလာတဲ့အထိပါပဲ။
1951 မွာေတာ့ jackson pollock ဟာ သူ႔ရဲ႕ပန္းခ်ီအသားေပးမႈ ေျပာင္းလဲခဲ့တယ္။ ေအာက္ခံမသုတ္ထားတဲ့ ကင္းဗတ္စ္ စေပၚမွာ အနက္ေရာင္စီရီးလိုက္ ဖန္တီးၿပီး အေရာင္ေတြကို သုံးခဲ့တယ္။
ေနာက္ထပ္(5)ႏွစ္ကုန္လြန္ၿပီးတဲ့အထိ သူဟာအဆက္မျပတ္ အရာင္ေတြကိုအမ်ိဳးမ်ဳိးေျပာင္းလဲ အသုံးျပဳေရးဆြဲရင္းနဲ႔ အျပင္းအထန္ႀကိဳးပမ္းခဲ့တယ္။ အရက္လည္းအဆက္မျပတ္ေသာက္ခဲ့တယ္။ မေသခင္တစ္ႏွစ္အလုိကစၿပီး ပန္းခ်ီဘက္ လုံး၀ေျခဦးမတည့္ေတာ့ပါ။
ဒီအခ်ိန္ေတြမွာ သူ႔ဇနီးနဲ႔ အိမ္ေထာင္ေရးအေျခအေန မတည္ၿငိမ္၊ တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ႏွင့္ ေနာက္ဆုံး ဇနီးသည္Krasner ဟာ သူတို႔ရဲ႔ အိမ္ေထာင္ေရးကို ျပန္လည္ ခ်င့္တြက္ဖို႔အတြက္ ဥေရာပသို႔ ထြက္ခြါသြားေတာ့တယ္။ ဒီေနာက္မွာေတာ့ ္Krasner ဟာ သူ႔ေယာကၤ်ားရဲ႔ ၀မ္းနည္းေၾကကဲြဖြယ္ ရုတ္တရက္ ေသဆုံးမႈကို ၾကားလိုက္ရပါေတာ့တယ္။